കേരളീയർ സാക്ഷരതയുടെ കാര്യത്തിൽ വളരെ മുൻപന്തിയിൽ ആണ്. വിദ്യാഭ്യാസത്തോടുള്ള സംസ്ഥാനത്തിന്റെ പ്രതിബദ്ധതയാണ് എല്ലാ ജില്ലകളിലും സാക്ഷരതാ നിരക്കിലെ തുടർച്ചയായ പുരോഗതിയിൽ പ്രതിഫലിക്കുന്നത്. 1084 സ്ത്രീകൾക്ക് 1000 പുരുഷന്മാർ എന്ന കേരളത്തിലെ സ്ത്രീ-പുരുഷ അനുപാതവും ദേശീയ ശരാശരിയേക്കാൾ കൂടുതലാണ്. ഇത് ആരോഗ്യകരമായ ഒരു ജനസംഖ്യാ അനുപാതത്തെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. NFHS 2019-2021 റിപ്പോർട്ട് പ്രകാരം സംസ്ഥാനത്തെ മൊത്തം ഫെർട്ടിലിറ്റി നിരക്ക്, 2016 ലുണ്ടായിരുന്ന 1.6 -ൽ നിന്ന് 1.8 കുട്ടികൾ എന്നതിലേക്ക് വർദ്ധിച്ചു.
കേരളത്തിന്റെ ജനസംഖ്യാപരമായ പ്രത്യേകത ഇവിടത്തെ നഗരവൽക്കരണം കൂടിയാണ്. ജനസംഖ്യയുടെ 47.7 ശതമാനം നഗരപ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്നതിനാൽ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും നഗരവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട രണ്ടാമത്തെ സംസ്ഥാനമായാണ് കേരളത്തെ കാണുന്നത്. സംസ്ഥാനത്തിന്റെ തീരപ്രദേശങ്ങൾ ജനസാന്ദ്രമാണ്. കിഴക്കൻ കുന്നുകളും മലമ്പ്രദേശങ്ങളും താരതമ്യേനെ കുറഞ്ഞ ജനവാസ പ്രദേശങ്ങളാണ്. കേരളത്തിലെ ജനസംഖ്യാ വളർച്ചയിലും സവിശേഷതകളുണ്ട്. ഒരു ദശാബ്ദത്തിലെ ഇന്ത്യയിലെ തന്നെ ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ വളർച്ചാനിരക്കായ 4.9 ശതമാനമാണ് 2011-ൽ കേരളത്തിലുണ്ടായിരുന്നത്. ദേശീയ ശരാശരിയുടെ വളരെ താഴെയാണ് ഈ കണക്ക്.
കേരളത്തിലെ ജനസാന്ദ്രതയും ശ്രദ്ധേയമാണ്. 2011-ൽ ഒരു ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററിന് 860 പേർ ആയിരുന്നു ജനസാന്ദ്രത. പട്ടണങ്ങളുടെ വ്യാപനത്തോടെ കേരളത്തിലെ നഗര ജനസംഖ്യ ഗണ്യമായ വർദ്ധനയ്ക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു. ഇത് സംസ്ഥാനത്തിന്റെ നഗരവൽക്കരണത്തെയും ത്വരിതപ്പെടുത്തി.
ചുരുക്കത്തിൽ സാക്ഷരത, ലിംഗാനുപാതം, നഗരവൽക്കരണം തുടങ്ങിയ വിവിധ ഘടകങ്ങളില് ദേശീയ ശരാശരിയേക്കാള് മുന്പില് നില്ക്കുന്ന ഭൂപ്രദേശമാണിവിടം. ഉയര്ന്ന തോതിലുള്ള വിദ്യാഭ്യാസത്തിനും ആരോഗ്യ സംരക്ഷണത്തിനും വേണ്ടിയുള്ള സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ശ്രമങ്ങൾ അതിനെ ഇന്ത്യൻ സാഹചര്യത്തിൽ വേറിട്ടു നിർത്തുക മാത്രമല്ല, സുസ്ഥിര വളർച്ചയ്ക്ക് മാതൃകയാകുകയും ചെയ്യുന്നു.